Daar is ‘n ou gesegde wat sê dat die pen magtiger as die swaard is en die verloop van tyd bewys dat dit waar is.
President Cyril Ramaphosa het die Suid-Afrikaanse Gebaretaal as die land se 12de amptelike taal uitgevaardig by ‘n seremonie wat in Julie 2023 by die Uniegebou gehou is.
En ja, hoewel daar nog ‘n lang pad is om te reis om alle inklusiwiteit vir Suid-Afrika se dowe gemeenskap te verseker, was die ondertekening van die Suid-Afrikaanse Gebaretaalwetsontwerp ‘n sleutelstap wat geneem is.
Voor die seremonie van 19 Julie het die Presidensie gesê die erkenning van Suid-Afrikaanse Gebaretaal (SAGT) is “‘n belangrike stap in die rigting van die verwesenliking van die regte van persone wat doof of hardhorend is.”
Voordat die President die wetsontwerp in die wet ingeskryf het, het die Nasionale Vergadering van die sesde administrasie in Mei 2023 die wysiging van Artikel 6 van die Grondwet goedgekeur om SASL as ‘n amptelike taal in te sluit.
Snel vorentoe na Augustus 2024 en Suid-Afrika het sy eerste Mej Suid-Afrika met ‘n gehoorgestremdheid gekroon.
Daar het verandering gekom.
“Ons het onlangs vir Mia le Roux, ‘n dowe model, die Mej Suid-Afrika-kompetisie laat wen. Die betekenis daarvan dat ek dit noem, is dat die dowe gemeenskap uiteindelik, sedert die stigting van die kompetisie, toegang daartoe gehad het omdat daar tolkdienste gelewer is,” sê Nhlanhla Simelane, ‘n Taalpraktykstudent aan die Universiteit van die Vrystaat (UV).
Le Roux, wat doof is, het die eerste Mej Suid-Afrika en anders bekwame finalis in die geskiedenis van die kompetisie geword. Die kompetisie, wat in Augustus gehou is, het ook vir die eerste keer ‘n gebaretaaltolk aangebied.
“En noudat sy gewen het, beteken dit ‘n selfs groter prestasie vir nie net die dowe gemeenskap nie, maar ook vir die land.
“Vir die dowe gemeenskap beteken dit dat ons iemand het wat ons aktief sal verteenwoordig en sal help om insluiting vir dowes in die samelewing te bewerkstellig. Daarmee sal daar eenheid onder dowes en nie-dowes wees. Dit plaas Suid-Afrika ook op die kaart, en daarmee saam [kom] meer erkenning vir dowe mense internasionaal en dit maak beslis ’n groter wêreld van geleenthede oop,” het Simelane bygevoeg.
