SONJA BROWN
(‘n Tong-in-die-kies kykie na vooruitgang.)
‘n Enkele sin het my met nuwe oë na baie dinge laat kyk: ‘Baby Soft toiletpapier is nie meer dieselfde as jare gelede nie,’ het my dogter kwytgeraak.
Dis waar, het ek besef. Ons (skape) koop maar net elke keer dieselfde pak van dieselfde vervaardiger, want dit was mos altyd die ‘kwaliteit’ waaraan ons gewoond geraak het. Dog merk niemand op dat die two-ply in one-ply verander het nie, maar ons betaal steeds vir eersgenoemde.
En toe wonder ek wat nóg anders is as jare gelede…
Mense. Mense is beslis anders. As gevolg van die tegnologiese vooruitgang, kulturele verskuiwings, ekonomiese transformasies en ontwikkelende samelewingsnorme oor dekades heen het die mens inherent verander.
Ons het in kits-mense verander; kitskos … kits-kommunikasie … kits oplossings vir probleme, want Google is net ‘n knoppie ver.
Ook in kluisenaars. Want…
Alles kan aanlyn bestel word. E-handel het ontplof. Kos. Klere. Boeke. Noem maar op.
Alles kan aanlyn geleer word. Onderwys. Kursusse. Navorsing. Hoe-om-te-wat-ook-al.
Alles kan aanlyn gespeel word. Hordes speletjies. Casino-vermaak.
Alles kan aanlyn gekyk word. Sepies. TV-reekse. Flieks. Weg is die dae van opgewonde uitsien na ‘n uitstappie fliek toe. Met ‘n slush puppy langs jou, ‘n boks springmielies op jou skoot, en ingesmokkelde swiets onder jou klere versteek wat later ewe skelmpies verorber word.
Mense kan selfs aanlyn werk. Die tradisionele 9-tot-5-werkmodel is besig om op plekke te sneuwel, met meer klem op afgeleë werk en buigsame skedules.
Kunsmatige intelligensie (KI) en sosiale media-platvorms soos Facebook, Twitter, Instagram en TikTok het
sosiale interaksie vervang.
Die groeiende klem op diversiteit, gelykheid en insluiting in verskeie sektore, insluitend werkplekke, onderwys en media word in kele afgedruk. Dan praat ek nie eers van die vele bewegings wat vir rasse-, geslags- en LGBTQ+-gelykheid pleit nie. Mense is nie meer net mense nie.
Die goeie – óf slegte – ding wat verandering rakende mense betref, is dat daar ‘n groot verskuiwing is op gesondheid- en welstands-tendense. Daar is nou meer fokus op geestesgesondheid, fiksheid en volhoubare lewe. Mense word uitgewys as te vet, te maer, te stil, te lawaaierig, te lui, te oordrewe. Niemand is meer gelukkig met hoe hulle lyk of leef nie, want die ‘norm het verander’. Wie het besluit wat die norm moet wees?
Gesinstrukture en -dinamika het handomkeer verander. Dis nie meer ‘n ‘sonde om ‘n enkelouer te wees nie. Ook nie om saam te woon sonder om getroud te wees nie, en ook nie om met iemand van dieselfde geslag getroud te wees nie.’ Ja, Tannie, die mense wat met die Bybel onder die arm loop, sluk seker hard aan hierdie een.
Finansiële geletterdheid het bevryding teweeggebring, sê party. “Mens hoef nie meer vir ure in ‘n tou by die bank te staan om te vra vir ‘n lening nie.” Gmf, ja. ‘n Rekenaar besluit sommer of jy kwalifiseer of nie, en daar is geen empatie of simpatie in die afkeur van ‘n aansoek nie.
Boonop het geld ‘deursigtig’ geword. Die opkoms van kripto-geldeenhede soos Bitcoin het nuwe paradigmas in finansies en beleggings bekendgestel, wat tradisionele bank- en finansiële stelsels uitdaag.
Jy hoef ook nie meer te sukkel om ‘n afspraak by ‘n dokter te kry nie. Druk net knoppie nommer so-en-so, en siedaar! Jy moet net op die regte datum en tyd opdaag. Maggies, jy kan selfs aanlyn berading ontvang!
Huishoudelike produkte het ook ‘n ewolusie ondergaan wat tegnologiese vooruitgang weerspieël. Alles is slim.
Yskaste gil as die deur oopgelos word, spoeg koue water uit ‘n spuit in die deur en beheer self hul temperature.
Mikrogolf-oonde werk met sensors wat presies weet wat om waar teen watter temperatuur gaar te maak of te ontdooi.
Koffiemakers het ‘n verskuiwing gemaak van die goeie ou perkoleerders en drupkoffiemakers, tot enkelbedien-peulmasjiene en slim koffiemakers.
Tradisionele stofsuiers het ontwikkel in liggewig, koordlose modelle en robotstofsuiers wat geskeduleer kan word om outonoom skoon te maak.
Moderne skottelgoedwassers is toegerus met meer grondsensors, veelvuldige spuitarms en aanpasbare wassiklusse. Vroeë modelle was mos minder doeltreffend en het meer lawaai.
Wasmiddels het verskuif van poeiers na vloeistowwe en peule in ekovriendelike formulerings vry van harde chemikalieë wat vooraf afgemete dosisse bied en vermorsing verminder.
En nou kom ek by die grootste euwel van alle elektriese toestelle, aldus my pa: Televisie. Die dik, duidelike toestelle van toeka is nou slanke platskerm-LCD-, LED- en OLED-TV’s, (wat dit ook al mag beteken). As my pa nog geleef het, sou hy moes toegee dat die gehalte van tuisvermaak dramaties verbeter het met beter resolusie, slim vermoëns en internetverbinding.
Tuisoudio het van groot, multikomponentstelsels na kompakte, hoëgehalte draadlose luidsprekers en klankbalke verskuif wat via slimfone beheer kan word.
As jy gedink het dat persoonlike sorgprodukte ewolusie vrygespring het, wag daar ‘n paar verrassings op jou.
Die goeie ou normale tandeborsel het plek gemaak vir ‘n elektriese tandeborsel. Maar nie sommer enige elektriese tandeborsel nie. Die nuwes het kenmerke soos druksensors, veelvuldige borselmodusse en Bluetooth-verbinding om borselgewoontes op te spoor. Ja, jou tandeborsel kan op jou klik!
Moderne haardroërs is ligter, stiller en bevat tegnologieë soos ioniese droog en keramiekelemente om droogtyd te verminder en haarskade te verminder in vergelyking met ouer modelle.
Gloeilampe is grootliks vervang deur LED-gloeilampe, wat meer energiedoeltreffend is, ‘n langer lewensduur het en in ‘n verskeidenheid kleure en helderheidsvlakke beskikbaar is.
Termostate het ontwikkel van eenvoudige handmodelle tot slim termostate wat gebruikersvoorkeure leer, op afstand beheer kan word en help om energieverbruik te verminder.
Huisoutomatisering het die mens se lewe handomkeer verander. En oorgeneem. Toestelle soos slimluidsprekers, slimproppe en sekuriteitskameras het tuisoutomatisering meer toeganklik gemaak, wat gebruikers in staat stel om verskeie aspekte van hul huisomgewing te beheer via stemopdragte of slimfoontoepassings.
Slim beligtingstelsels maak voorsiening vir afstandbeheer, skedulering en outomatisering van ligte, wat bydra tot energiebesparing en verbeterde gerief in vergelyking met tradisionele skakelaars.
Kos het ook nie vooruitgang vrygespring nie.
Verbruikers is mos meer gesondheidsbewus en eis hoër gehalte en meer natuurlike opsies, dus is daar ‘n aansienlike toename in die beskikbaarheid van organiese, nie-GMO’s en gesondheidsgerigte produkte.
Die verskeidenheid internasionale en spesialiteitsvoedsel het ook uitgebrei. Kruidenierswinkels hou nou items van verskeie lande aan en voorsien in uiteenlopende dieetbehoeftes en voorkeure.
Met die groeiende belangstelling in plantgebaseerde diëte, bied supermarkte nou ‘n wye reeks plantgebaseerde vleis- en suiwelalternatiewe, sowel as ander innoverende voedselprodukte.
Mense wil mos ook weet wat hulle deesdae eet. Daar is dus ‘n toenemende vraag na deursigtigheid in voedseletikettering, want verbruikers wil meer weet oor die oorsprong, bestanddele en voedingswaarde van hul kos.
Maggies, dat ‘n sin oor Baby Soft mens nou so op loop kan neem…
