Die Eerste Wêreldoorlog begin
19de eeuse Europa het ‘n komplekse stelsel van politieke en militêre alliansies in plek gehad.
Die sluipmoord op Oostenrykse aartshertog Franz Ferdinand deur ‘n Serwiese nasionalis het hierdie stelsel van balans af gegooi. Die sluipmoordenaar, Gavrilo Princip, was ‘n Bosnies-Serwiese tiener en lid van die radikale nasionalistiese groep Mlada Bosnia (Jong Bosnië), wat geaffilieer was by die geheime gewapende organisasie bekend as Unification of Death (ook die Swart Hand).
Die motivering agter die sluipmoord was dat die Habsburgse Ryk, waartoe die Aartshertog erfgenaam was, deur Bosnië-Herzegovina van die kwynende Ottomaanse Ryk in 1908 geannekseer is.
As ‘n Serwiese nasionalis en ‘n gelowige in ‘n verenigde Joego-Slawië, het Princip geglo dat die aanval sou lei in ‘n rewolusie en onstabiliteit wat die land van Habsburgse heerskappy sou bevry.
Hy was korrek, en sy optrede het gelei tot ‘n wêreldwye oorlog tussen die groot moondhede van die Europese vasteland. Hierdie magte het aan twee opponerende kante geveg: die Triple Entente en die Triple Alliance. Die Triple Entente het bestaan uit die Verenigde Koninkryk, Frankryk, Verenigde State en Rusland wat oorwin het oor die Triple Alliance, wat bestaan het uit Duitsland, Oostenryk-Hongarye en Italië.
Met die nederlaag van die Triple Alliance het die Verdrag van Versailles gekom, wat die herstelwerk wat veral deur Duitsland gemaak moet word, uiteengesit het. Dit het ook die stigting van die Volkebond – die voorloper van die Verenigde Nasies – tot gevolg gehad, wat gehoop het om te verhoed dat ‘n konflik van hierdie aard weer gebeur.
As een van die langste en dodelikste konflikte in die geskiedenis, het die verlies aan lewens in die Eerste Wêreldoorlog meer as 15 miljoen beloop. Onder hierdie verliese was Suid-Afrikaanse soldate, wat die konflik aan die kant van die Tripple Entente betree het en in 1916 hul mees bekende geveg by Delville Wood in Frankryk geveg het.
Gavrilo Princip se droom is eers na die Tweede Wêreldoorlog gerealiseer, toe Joego-Slawië onder kommunistiese heerskappy verenig was. Dit het geduur tot die vroeë 1990’s toe die vakbond in ‘n uitgerekte burgeroorlog verbrokkel het.
