Skip to main content

President Cyril Ramaphosa het op 18 Februarie 2020 die Politieke Taakspan oor Eskom (ETT) gestig en Adjunkpresident David Mabuza as voorsitter aangewys. Die Taakspan het die ministers van openbare ondernemings, minerale bronne en energie, finansies, samewerkende regering en tradisionele sake, staatsveiligheid, polisie, die presidensie en verteenwoordigers van Eskom ingesluit.

Mabuza het op 20 Februarie 2020 die eerste vergadering van die Eskom-taakspan by Tuynhuys, Kaapstad, byeengeroep. Die kontrasterende ontleding oor David Mabuza se leierskap van die Eskom-taakspan (ETT) is soos volg:

Die ingebruikneming van Medupi Eenheid 6 in die netwerk en sinchronisasie van Eenhede 3 en 4 van Ingula het gelei tot EAF-verbetering van 67,85% in April 2015 tot 74,21% in Maart 2016. Met betrekking tot algehele elektrisiteitsverkopevolumes –  die internasionale verkoopsvolumegroei van 12,2 % was te danke aan Eskom wat ‘n surplus kapasiteit gehad het, alles volgens die Eskom 2015/16 Jaarverslag aanbieding aan Parlementêre Portefeuljekomitee oor Energie Voorsitter: Me D Rantho.

Daarteenoor toon die Wetenskaplike en Nywerheidsnavorsingsraad (WNNR) se jaarlikse statistieke oor kragopwekking in Suid-Afrika (WNNR) se data dat ten tyde van Mabuza se aanstelling om die ETT te lei, dat die Energiebeskikbaarheidsfaktor (EAF) van Eskom-krag-aanlegte onderskeidelik as 65.0% vir 2020 aangemeld is. WNNR wys verder dat Eskom se gemiddelde EAF teen die einde van 2022 tot 58.1% gedaal het, en die weeklikse EAF het ‘n nuwe rekordlaagtepunt van 48.6% teen die einde van 2022 bereik – die eerste jaar wat dit tot onder 50% gedaal het. In wese het Mabuza sake by Eskom vererger.

Eskom voer elektrisiteit uit na Mosambiek, Lesotho, Swaziland, Namibië en Botswana as gevolg van Eskom se toegangsopwekkingskapasiteit, maar as gevolg van die verminderde EAF, wanneer Eskom ‘n tekort aan toevoer het, skort hy nou alle verkope aan Namibië en Botswana op terwyl voorrade aan die ander lande met 10% verminder. As gevolg van die verminderde EAF stel Eskom ook tans die invoer van elektrisiteit deur die Suider-Afrika-kraggereedskapreëling in vanaf beide Botswana en Zambië aangesien hierdie lande nou toegangsopwekkingskapasiteit het. Met ander woorde, onder Mabuza se leierskap het Eskom van ‘n uitvoerder na ‘n invoerder van elektrisiteit gegaan.

Wanneer die EAF daal, het Eskom geen ander keuse as om die gebruik van dieselturbines toe te pas om aanlegte wat onklaar raak te subsidieër nie. In reaksie op ‘n versoek van die Wet op Openbare Toegang tot Inligting deur News24, het Eskom gesê hy het ‘n totale R47 miljard aan dieselaankope van 2009 tot 2019 bestee. Daarteenoor, volgens die huidige Eskom HUB, Callib Cassim, sal Eskom se dieselbesteding R21 miljard vir die finansiële jaar 2022/23 eindig April vanjaar wees. Dit is byna die helfte van die totale Eskom-besteding aan diesel in die enkele jaar van 2022, as dié van tien jaar tussen 2009 en 2019 – in die jaar wat David Mabuza amptelik tot Adjunkpresident verkies is, en daarna as ETT-voorsitter aangestel is. Aangesien Mabuza onlangs vroeër vandeesmaand as Adjunkpresident bedank het – net ‘n maand voor Eskom se finansiële jaareinde, is sy nalatenskap van monumentale mislukking duidelik omskryf.

As ‘n direkte vergelyking sê WNNR ook dat die Suid-Afrikaanse ekonomie R560 miljard verloor het as gevolg van beurtkrag gedurende 2022. Daarteenoor, volgens ‘n studie deur die Universiteit van Pretoria oor die ekonomiese impak van beurtkrag, het R72 miljard rand aan inkomste verlore gegaan as gevolg van beurtkrag in 2015. Hierdie direkte vergelyking beliggaam Mabuza se vernietiging van die land se ekonomie as geheel.

Leave a Reply