Ná maande se volgehoue druk deur die DA het die Staatskapingskommissie die notules van vergaderings van die ANC-kaderontplooiingskomitee se vergaderings bekend gemaak, sê die DA LP en skaduminister van staatsdiens en administrasie, Dr Leon Schreiber.
‘Aangesien die notule blyk vanaf 2018 dateer, sal die DA ons hofstryd voortsit om ook kaderontplooiingsrekords van voor 2018 bekend te maak – toe president Cyril Ramaphosa die voorsitter was van die komitee wat ons staat gekaap het en in duie laat stort het weens korrupsie .
‘Die notule toon dat die ANC se kaderontplooiingskomitee tussen 3 Desember 2018 en 17 Mei 2021 onder die presidentskap van Cyril Ramaphosa ingemeng het by die aanstelling van senior staatsamptenare by minstens 96 verskillende staatsdepartemente, -agentskappe en die direksies van staatsondernemings.
‘Net so skokkend is die feit dat die notule aandui dat aansoekers in sommige gevalle direk by die ANC se ontplooiingskomitee aansoek gedoen het. “Aansoeke om ontplooiing” is as ‘n staande item tydens talle vergaderings bespreek. As dit wel so is dat aansoekers hul aansoeke en CV’s direk aan die ANC stuur eerder as na die regering, maak dit ‘n volslae bespotting van die staat se eie aanstellingsproses omdat dit die ANC is wat uiteindelik besluit wie in diens geneem word.
‘Hierdie rekords onthul die fundamentele waarheid dat staatskaping ‘n doelbewuste en sistematiese projek was wat deur die ANC deur sy kaderontplooiingskomitee aangepak is om elke enkele staatsinstelling in die land te kaap om die party en sy korrupte doelwitte te dien, eerder as die mense van Suid-Afrika.
‘Hierdie inmenging het op die heel hoogste vlakke van ons staat begin, aangesien die notule toon dat die ANC se kaderontplooiingskomitee die aanstelling van regters Majiedt en Tshiqi in die Konstitusionele Hof vooraf gekies het en sodoende die Regterlike Dienskommissie in ‘n blote rubberstempel verander het. Die komitee het ook regter Petse vooraf gekies vir aanstelling in die Hoogste Hof van Appèl, regter Molahleli in die Arbeidshof, en regter Phatswane in die Noord-Kaap Afdeling. Die notule toon dat die ANC insgelyks ingemeng het by die aanstelling van die adjunkvoorsitter van die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie – wat veronderstel is om ‘n onafhanklike Grondwetlike entiteit te wees – asook die raad van die openbare uitsaaier, die SAUK.
‘Die ANC se inname van ons staat deur sy kaderontplooiingskomitee strek tot diep in elke deel van die Suid-Afrikaanse staat. Die rekords wat die DA verkry het, wys dat sy tentakels “lojale kaders” wat die ANC dien eerder as die mense van Suid-Afrika in elke denkbare staatsinstelling ontplooi het, insluitend instellings wat ’n rol speel in die beveiliging van ons land se nasionale en ekonomiese veiligheid. Benewens inmenging in aanstellings by die regbank, die openbare uitsaaier en die Menseregtekommissie, het die ANC ook gepoog om partykaders na die Weermagdienskommissie en die ARMSCOR-raad, die kernenergieraad, PetroSA, en die Sentrale Energiefonds te ontplooi.
‘Die ANC se kaderontplooiingskomitee het verder toesig gehou oor die aanstelling van partykaders eerder as gekwalifiseerde en onafhanklike professionele persone by kritieke diensleweringsinstellings. Dit sluit die Rand Water HUB en die Nkomati, Bloemfontein, TransCaledon en Amatola, Lepelle Northern, Umgeni, Magalies en Sedibeng Waterrade in. Selfs terwyl die kaderontplooiingskomitee hierdie aanstellings oorweeg het, het dit – klaarblyklik sonder ironie – opgemerk dat “daar geen water in Jagersfontein in die Vrystaat is nie.” Die ANC het insgelyks ingemeng met aanstellings in die Suid-Afrikaanse Poskantoorraad, die vervoerdepartement, PRASA, die Padongelukkefonds, die Posbank, die Nasionale Lotery, die Spoorwegveiligheidsreguleerder en SANParke.
‘Die ontplooiingskomitee het glo ook gewerk om lojale kaders aan te stel as Direkteur-Generaal van die Departement van Staatsdiens en Administrasie en die Hoof van die Nasionale Skool vir Regering ondanks die feit dat hierdie instellings veronderstel is om toesig te hou oor die veelgeroemde professionalisering van die staatsdiens.
‘Hierdie rekords bevestig die DA se dekades lange stryd teen kaderontplooiing. Hulle bevestig dat die ANC die mag om amptenare regdeur ons staat aan te stel, heeltemal toegeneem het. Die rekords toon ook dat die ANC konsekwent amptenare aangestel het op grond van die ontplooiingskomitee se menings van die kandidate, of op grond van ras, geslag of ander identiteitsmerkers, eerder as bevoegdheid.
‘Die openbare vrystelling van hierdie rekords dui op ‘n kritieke keerpunt in die DA se historiese stryd om kaderontplooiing te beëindig en ‘n bekwame staat te bou waar amptenare streng aangestel word op grond van hul vermoë om die werk te doen. Ons sal volgende stappe in die komende dae oorweeg en aankondig.’
