‘n Oppenheimer deel miljoene uit.
Volgens die OVK se eerste verslag in reaksie op die Wet op die Befondsing van die Politieke Party, verskyn die betaling, ‘n eenmalige bedrag van R15 miljoen – geskenk deur Mary Slack – op 14 Mei as een van ses wat tussen begin Mei en einde Junie aan die DA betaal is.
Slack is die dogter van die nyweraar Harry Oppenheimer.
Die OVK-verslag lig die deksel op waar politieke partye hul skenkings vandaan kry.
Die wet vereis dat partye alle skenkings bo R100,000 moet verklaar. Die OVK het Donderdag gesê dat net drie van die land se partye – die DA, die ANC en Action SA – skenkings van hierdie bedrag of meer het. ‘n Verdere 108 het gesê dat al sy skenkings onder die R100 000 drempel was.
In totaal het die drie R30,008,841 in die kwartaal verklaar. Aksie SA het vier skenkers bo R100 000, die DA ses en die ANC sewe.
Die DA was die grootste wenner en het R15,983,751 ontvang – met Slack gemaklik die grootste skenker, wat 93,4% van die totale skenkings in die kwartaal uitgemaak het.
Die ANC het die tweede plek behaal met R10,720,000, en net minder as die helfte (46,7%) kom van een bron, die mynmaatskappy United Manganese van die Kalahari, wat ‘n skenking van R5 miljoen gemaak het. Die party het ook twee skenkings van R1 miljoen van Nonkwelo Investment Holdings ontvang. Laasgenoemde is ‘n mynmaatskappy wat gedeeltelik in besit is van die miljardêr Russiese oligarg Viktor Vekselberg, wat bande het met die Russiese president, Vladimir Poetin.
Action SA verklaar die totale direkte skenkings ter waarde van R3,305,090. Hul grootste skenker was Martin Marshal, wat R2,5 miljoen gehoes het. Die party het ook ‘n skenking ter waarde van R121,490 ontvang van ‘n Black Like Me, ‘n maatskappy wat deur leier Herman Mashaba besit word.
Die hoof van die OVK vir befondsing van politieke partye, George Mahlangu, het gesê dat die kommissie tevrede is met die nakoming van die wet onder politieke partye, ondanks die feit dat honderde geregistreerde partye nie op versoeke om verklarings te lewer gereageer het nie.
“Van die geregistreerde partye het drie verklarings ingedien, 108 partye het op ons korrespondensie gereageer dat hulle nie skenkings ontvang het wat verklaring vereis nie, en 393 politieke partye het nie op ons korrespondensie gereageer nie,” het Mahlangu gesê.
President Cyril Ramaphosa het die wet in Januarie bekend gemaak, maar dit het in April vanjaar in werking getree. Verskeie politieke partye, meestal die regerende party, het erken dat die wet hul geldsake verlam het, aangesien sommige skenkers verkies het om hul identiteit te verberg tydens skenkings.
Artikel 9 van die wet vereis dat beide politieke partye wat skenkings ontvang en regsskenkers – wat korporasies en entiteite is – sulke skenkings moet verklaar.
Die ondervoorsitter van die OVK, Janet Love, het gesê dat sommige ANC-skenkers dit nie gedoen het nie.
‘Alhoewel die politieke party [ANC] die verklaring afgelê het en daaraan gehoor gegee het, het die skenkers nie voldoen aan die vereiste om die skenkings apart te verklaar nie. Dit beteken dat die rekord slegs die enkel skenkingsverslae bevat,” het Love gesê.
Die kommissie het gesê dat dit stappe gedoen het om skenkers te dwing om daaraan te voldoen, aangesien nienakoming ‘n ondersoek kan veroorsaak.
‘In hierdie verband het die kommissie ingevolge artikel 15 van die wet ‘n opdrag uitgereik dat die partye en die skenkers streef om dit na te kom. Versuim om dit na te kom, kan lei tot ondersoeke en moontlike stappe om nie-nakoming ten opsigte van die spesifieke skenkers ingevolge artikel 14 (3) van die wet te volg. Sedert die publikasie van die verslag, was daar die nodige nakoming,” het Love gesê.
Op ‘n vraag oor hoe die OVK sulke skenkings sou reguleer, het Mahlangu gesê dat dit ook verklaar moet word.
‘As ‘n lid van die skare ‘n bedrag van meer as R100,000 skenk moet dit aan die kommissie verklaar word. Elke bedrag wat minder as R100,000 is, is politieke partye verplig om rekord van te hou.
‘’n Deel van wat die politieke partye veronderstel is om te doen, is om ouditeure aan te stel, so ons sal aan die einde van die boekjaar optel sodra die oudit uitgevoer is dat ‘n politieke party die bepalings van die wetgewing nagekom het of nie aangaande enige bedrag wat oor die drumpel is,”het hy gesê.
Die wet verbied skenkings van buitelandse skenkers, tensy dit bedoel is vir die opleiding van of vaardigheidsontwikkeling van ‘n lid van ‘n politieke party; of beleidsontwikkeling deur ‘n politieke party ”.
Die kommissie het in hierdie verband bevestig dat twee buitelandse entiteite direkte skenkings aan een party, die DA, gemaak het en bevestig dat dit voldoen en dat geen oortreding of oortreding van die wet opgespoor is nie.
