Byna twee maande nadat president Cyril Ramaphosa aangekondig het dat Suid-Afrika 1 495 soldate sal stuur om die noorde van Mosambiek te stabiliseer teen ‘n ekstremistiese bedreiging, het SA se hoofmag nog nie sy voet in Cabo Delgado gesit nie.
Ramaphosa het die parlement in Julie ingelig dat die ontplooiing op 15 Julie vir ‘n aanvanklike tydperk van drie maande van krag sal wees, teen ‘n koste van R984 miljoen.
Tot dusver is slegs ongeveer 200 troepe van die Nasionale Weermag (SANW), hoofsaaklik personeel van die hoofkwartier en ‘n deel van die spesiale magte en vloot, in Mosambiek. Die belangrikste gevegsmag, in samewerking met die Lesotho Weermag, berei nog steeds voor by die SANW se gevegsopleidingsentrum in Lohatlha in die Noord–Kaap.
Thandi Modise, speaker van die Nasionale Vergadering, en voorsitter van die Nasionale Raad van Provinsies, Amos Masondo, het dit onlangs in die parlementêre kommunikasiesessie onthul.
Die opstand in die noorde van Mosambiek het hoofsaaklik begin as gevolg van toenemende armoede en ongelykheid in die streek.
Die kus-provinsie Cabo Delgado van Mosambiek, waar die onlangse aanvalle plaasgevind het, is ryk aan natuurlike hulpbronne. In 2011 is aardgasvelde ter waarde van ongeveer $ 150 miljard ongeveer 40 km van die kus van Cabo Delgado af ontdek.
Gas is nie die enigste waardevolle natuurlike hulpbron in die streek nie. Robyne wat in Cabo Delgado opgegrawe is, verkoop ook vir miljoene dollars. Net in 2014 het robyne uit die Montepuez-myn vir $407 miljoen verkoop.
Te midde van al hierdie rykdom leef die plaaslike bevolking van Cabo Delgado egter in armoede. ‘n Studie wat deur die UN University World Institute for Development Economics Research in 2016 gedoen is, het bevind dat 90 persent van die huishoudings in die noordelike provinsies van Mosambiek, insluitend Cabo Delgado, arm is, terwyl minder as 10 persent van die huishoudings in die suidelike provinsies as arm beskou word.
Die rykdomskloof tussen die noorde en die suide van die land het eers toegeneem met die vestiging van die groot LNG-projekte in die streek, aangesien die wins uit hierdie projekte tot voordeel van internasionale beleggers en die Mosambiekse elite was eerder as die plaaslike bevolking.
Weens die VSA se aanwysing van Ansar al-Sunna as ‘n terroriste-entiteit en die onlangse toename in geweld in die streek, sal militarisering in Cabo Delgado in die komende maande na verwagting eksponensieël toeneem.
Maar soos elders in Afrika en die afgelope vier jaar in Mosambiek gesien is, bekamp militarisering nie geweld nie – dit bring meer mishandeling, wrok en gevolglik meer geweld mee.
