Die vasstelling van ‘n ‘vloerprys’ vir alkoholiese drank kan tienduisende lewens red en die inkomste van kleinhandelaars met miljarde rande verhoog, terwyl ‘n daling in staatsinkomste uit aksyns deur ‘n verhoging van BTW teengewerk sal word. Dit alles volgens ‘n nuwe verslag, berig Phillip de Wet in Business Insider South Africa.
‘Die minimum eenheidsprys (MUP) van R10 vir ‘n standaard drankeenheid wat 12g suiwer etanol bevat (die ekwivalent van 15ml etanol) sou beteken dat ‘n 750ml bottel bier met 5% alkohol ten minste R25 moet kos, terwyl ‘n bottel wyn van 750ml wat volgens die navorsers 12,5% alkohol sou bevat teen R62,50 of meer moet beloop.
As die meeste drank wat goedkoper as dit is uitgesny word, sal die geskatte verkope met ongeveer 18% styg, terwyl die verbruik met 4,4% sal daal, aangesien verskillende soorte drinkers die grense van hul bereidwilligheid of vermoë om meer vir hul drank te betaal, vroeër sou bereik.
Die gesondheidsimpak van die verbruiksvermindering, van minder padongelukke tot laer HIV-infeksie, beteken 20,585 minder sterftes oor ‘n tydperk van twee dekades, lui die verslag, en dit alles terwyl meer geld in die sak van diegene wat drank verkoop beland.
“Ons model beraam dat daar ‘n toename in individuele besteding aan alkoholverbruik met R32,77 miljard sou wees in die jaar na die bekendstelling van die beleid,” sê die skrywers. “Die regering sal ‘n toename in BTW sien as gevolg van die verhoogde pryse, alhoewel daar ‘n verlaging sal wees van die aksynsbelasting as gevolg van die verminderde volume verkoopte alkohol. Kleinhandelinkomste sal ook toeneem.”
Daar is komplikasies, soos ‘n veronderstelde maar onvoorspelbare toename in verbruik van tuisvervaardigde drank as pryse verhoog word. Maar die navorsers meen daar is tans vrugbare grond vir hierdie minimum pryse.
“Die periodieke verbod op alkohol tydens die Covid-19-ineenstorting toon aan dat politieke leiers die bewering aanvaar dat alkohol skade aan SA veroorsaak en dui op ‘n moontlike bereidwilligheid om krities op te tree,” lui die studie.
Die studie is die eerste in sy soort, sê die skrywers van die Universiteit van Sheffield, die SA Mediese Navorsingsraad en die Universiteit van Glasgow. Soortgelyke werk is voorheen slegs in ryk lande gedoen; geen epidemiologiese model van die impak van minimum alkoholpryse is voorheen vir Suid-Afrika gepubliseer nie.
Dit het ”n kombinasie van opname-datastelle, marknavorsingsdata en bewyse uit gepubliseerde literatuur’ saamgestel om die impak van die minimum alkoholpryse per eenheid van R5, R10 of R15 te bekyk.
Die Wes-Kaap het so ‘n minimumprysbeleid oorweeg, maar wêreldwye ervaring dui daarop dat dit ‘n aansienlike teenstand van die alkoholbedryf kan verwag, en dit kan ook tyd neem om dit in werking te stel.
In oorleg met verskillende mense en liggame, insluitend die nasionale regering, was hul bevindings oor die waarskynlike toename in inkomste vir kleinhandelaars ‘n treffer, sê die navorsers.
“Belanghebbendes was tevrede dat die ramings verbeterde gesondheid kombineer met verhoogde belasting en verhoogde kleinhandelinkomste, aangesien die ondersteuning van sake as polities belangrik beskou word.”
Die studie is hierdie week in die BMJ Open joernaal gepubliseer.
