Dis skokkend hoe van die Covid-19-kontant verkwis is.
Volgens die ouditeur-generaal, Tsakani Maluleke, is die volgende somber bevindings gemaak:
Sommige munisipaliteite het persoonlike beskermende toerusting (PPE) aangeskaf, maar dit in plekke gestoor en dit nie gebruik nie.
‘n Oos-Kaapse munisipaliteit het vir die burgemeester ‘n kar gekoop.
Munisipaliteite regoor die land het Covid-19-fondse wanbestuur. (Die jare lange probleem wat in munisipaliteite heers – soos onmededingende en onbillike aankoopprosesse – het ook gelei tot mislukkings in die bestuur van noodfondse.)
Kontrakte is aan familielede van munisipale amptenare toegeken.
Kontrakte wat soms direk met regeringsamptenare gesluit is.
Volgens Maluleke het munisipaliteite nie met kontrakteurs opgevolg om te verseker dat werk gedoen word en dat dit volgens aanvaarbare standaarde gedoen word nie.
Sy sê ook dat daar ooreenkomste vir persoonlike beskermende toerusting (PPE) bestaan wat ongerymdhede op provinsiale en nasionale vlak uitlig. Daar is ook gevind dat bedrog gepleeg is omdat die PPE teen hoër pryse as wat die markkoerse, soos deur die Nasionale Tesourie bepaal is, verskaf is. PPE is ook op verkeerde plekke afgelewer, of nie betyds gelewer nie, of die verkeerde hoeveelheid en dikwels van die verkeerde gehalte is verskaf.
Terselfdertyd, het Maluleke gesê, het miljoene Suid Afrikaners nie voordeel getrek uit die watertenk- en sanitasiedienste nie, aangesien munisipaliteite nie daarin kon slaag om verwante aankope te bestuur nie – die geld was elders herlei of kontrakteurs was betaal vir geen werk nie.
“Ons het ook gevind dat die waterdistribusieprogramme gedoen is teen pryse wat onwettig verhoog is. Daar was gevalle waar mense betaal het vir watertenkdienste waar die tenks gevul moes word, maar dit het nie gebeur nie.”
Dan, volgens berigte uit die DA-kantoor, is daar R2,2 miljoen aan PPE bestee vir ‘n KZN-biblioteek wat “nie bestaan nie”.
Die departement van kuns en kultuur in KwaZulu-Natal word daarvan beskuldig dat hy R2,2 miljoen bestee het aan persoonlike beskermingstoerusting vir die personeel van ‘n biblioteek wat nog nie gebou is nie.
Die bewering is gemaak deur MPL Bradley Singh, die DA se woordvoerder oor kuns en kultuur in die provinsie, en ‘n lid van die portefeuljekomitee.
Singh het die aangeleentheid op 30 Junie in ‘n parlementêre vraag aan die orde gestel en Hlengiwe Mavimbela, LUR vir kuns en kultuur in KwaZulu-Natal, sewe dae gegee om te reageer op die bewerings dat die geld op pandemiese beskermingstoerusting verkwis is vir ‘n biblioteek wat nog nie gebou is nie.
Singh, wat gesê het dat hy ‘n bewys het van die onwettige besteding, en het Mavimbela gevra om die hoeveelheid geld wat aan PPE bestee is, uiteen te sit en die persoon te identifiseer wat die ooreenkoms met betrekking tot die Dukudu-biblioteek in Mtubatuba goedkeur.
Volgens Singh is ‘n bedrag van R32,1 miljoen begroot vir die bou van die biblioteek, wat in Maart 2019 sou begin en in Maart 2022 sou eindig – alhoewel hierdie sperdatum na verwagting vertraag sal word as gevolg van die pandemie. Tot dusver is R6,5 miljoen van die begroting gebruik.
Toe Mavimbela vir ‘n antwoord gekontak was, wou sy nie kommentaar lewer nie en het verklaar dat die saak reeds geopper is en dat daar kennis geneem was van Singh se beweringe.
“Aangesien die saak egter die middelpunt is van ‘n vraag wat aan die parlement voorgelê is, sal die departement deur die wetgewer daaroor verslag doen,” het Phathisa Mfuyo, haar woordvoerder, gesê.
Singh sou op 8 Junie strafregtelike klagtes teen hulle aanhangig maak.
Hy het ‘n interne bestuursverslag van 30 Maart waarin die ouditeur tot die gevolgtrekking kom dat R2 292 065 bestee is aan die verkryging van 2 580 maskers, 2 730 oorpakke, 306
ontsmettingsmiddels, 118 ontsmettingsbottels en 520 handskoene.
Singh het gesê die skokbevinding is gemaak nadat die provinsiale departement van kuns en kultuur tydens ‘n onlangse vergadering van die portefeuljekomitee nie al hul geld bekend gemaak het nie.
Hy het bygevoeg dat die departement die betogings oor gemeenskapsdienslewering die skuld gegee het omdat hulle die bou van die Dukudu-biblioteek in ‘n vroeë stadium tot stilstand gebring het.